Hệ thống quản lý cấu hình của GNOME

Hệ thống quản lý cấu hình của GNOME.

Trong một bài trước, khi cần chuyển các nút điều khiển màn hình của Ubuntu 10.04 ta đã dùng đến hệ thống này và nhân tiện cũng có bạn hỏi, giờ tìm hiểu kỹ hơn một chút.

Trong GNOME có một hệ thống gọi là GConf configuration system. Đây là một dự án con của GNOME gồm các nét chính sau đây:

Dùng để quản lý tập trung các thiết lập (settings, options, preferencies) của bản thân GNOME và các phần mềm ứng dụng. Người dùng có thể xem, thay đổi, xóa, tạo mới các thiết lập đó từ một chỗ, không phải lần mò từng ứng dụng. Phần nào giống như Windows Registry.

Hệ thống cấu hình được tổ chức phân cấp giống như hệ thống thư mục, gồm các key, mỗi key hoặc là một thư mục chứa nhiều key khác hoặc có một giá trị.Ví dụ trong hình trên, key exec có “đường dẫn” là /desktop/gnome/applications/browser/exec và lấy giá trị là “firefox”. Nó nói rằng khi một ứng dụng gọi đến trình duyệt thì chạy Firefox.

Các thiết lập cấu hình quản lý tập trung nhưng lại đặt ở nhiều nơi:

/etc/gconf/ (thiết lập chung, user không sửa được)

$(HOME)/.gconf (thiết lập riêng của từng user)

Các key và giá trị của nó được lưu thống nhất dưới một dạng cơ sở dữ liệu. Hiện tại dạng lưu trữ được dùng là file XML (Extensible Markup Language- ngôn ngữ đánh dấu mở rộng).

Có hai cách truy cập đến hệ thống GConf: dùng lệnh gconftool-2 hoặc dùng phần mềm gconf-editor (nhấn Alt+F2 rồi chạy lệnh gconf-editor, màn hình như ở trên). Cách sửa một key xem ví dụ ở đây.

Khi thay đổi thiết lập trong từng phần mềm, phải nhấn nút Apply hoặc OK sửa đổi đó mới được thực hiện. Khi thay đổi bằng GConf (ví dụ trong gconf-editor), chỉ cần gõ xong là thực hiện ngay (instant-apply).

Không phải phần mềm nào cũng hỗ trợ GConf. Ví dụ trong màn hình của gconf-editor, vào menu Edit → Find rồi gõ từ khóa để tìm ta sẽ thấy ibus có, nhưng scim thì không.

Cũng như Windows Registry, GConf không dành cho user bình thường chọc ngoáy, nhất là hiện tại nó không hỗ trợ việc backup các file cấu hình trước khi sửa. Cho nên nếu dùng nó phải hết sức cẩn thận.

Nhưng có điều này user bình thường có thể làm được (mặc dù cũng nguy hiểm): dọn dẹp GConf bằng phần mềm gconf-cleaner. Mở Synaptic Package Manager, tìm cài nó vào rồi chạy từ Applications → System Tools → GConf Cleaner. Sau khi nhấn hai lần Forward, màn hình như sau:

Màn hình trên cho biết tổng số các thư mục chứa thông số cấu hình là 812, tổng số key là 3563 và số key có thể xóa là 105. Nhấn vào dấu cộng bên trái Details để xem danh sách key xóa được và bỏ chọn không xóa một số key nếu muốn. Nhấn nút Save As để lưu các key sẽ xóa thành một file reg, sau này khôi phục nếu cần.

Nhấn tiếp nút Forward là các key sẽ bị xóa.

Ở trên nói nguy hiểm là vì gconf-cleaner là một dự án riêng, còn quá mới (phiên bản hiện tại là 0.0.3), mức độ tích cực hoạt động của dự án này được đánh giá là Low (xem tại đây). Nếu nó là dự án con của GConf thì tin cậy hơn và cũng không rõ nó chọn các key xóa được dựa trên tiêu chí nào.

Cũng như trong Windows Registry, để nó chất chồng nhiều rác thì máy sẽ chậm. Mà dọn dẹp, xóa bớt đi thì chẳng may cũng chết. Giới thiệu ở đây để biết và theo dõi, nếu bạn dùng phải chấp nhận rủi ro.

KDE hiện nay không có hệ thống này. Nhưng nó lại có System Settings khá hay (ví dụ xem trong Mandriva và PCLinuxOS)