Tôi cài x-unikey trên Ubuntu 11.04 và Linux Mint 11 thấy khá ổn. Chia sẻ với mọi người.
Update (17/8/2011): dùng lâu mới thấy x-unikey 1.0.4 có hai lỗi: a/thỉnh thoảng bị mất tiếng Việt (lỗi này đã nói trước đây, lâu không dùng quên mất), b/Không nhấn vào tên file văn bản dài có dấu cách để mở file bằng OpenOffice được. Phải mở OpenOffice trước rồi mở file từ trong OpenOffice.
Update (8/11/2011): xem cách khắc phục lỗi thứ hai ở đây.
1- Cài đặt
Tải gói x-unikey – 1.0.4-1~uvn3~natty về cài.
Vào Administration -> Language Support đặt Input Method là unikey . Nhấn Alt + F2 rồi chạy lệnh unikey.
Trong thư mục Home, vào View -> Show Hidden Files để cho hiện các file ẩn rồi mở file .profile và thêm vào hai dòng:
export GTK_IM_MODULE=unikey
export QT_IM_MODULE=unikey
Lưu ý là không cần sửa file options trong thư mục ẩn .unikey. Để nguyên Commit Method = Send và Xim Flow = Static.
Sau đó khởi động lại máy.
2- Thử gõ trên các ứng dụng
Đã thử gõ tiếng Việt unicode theo kiểu gõ Telex trên Firefox 5.0, LibreOffice 3.3.2, Skype 2.2.0.25, GIMP 2.6.11, Inkscape 0.48 đều ổn. Tất nhiên là mới thử gõ ít, không rõ gõ nhiều thì có lỗi gì không.
Soạn mail trong Gmail và Zoho Mail trên Firefox đều tốt. Nhưng soạn văn bản bằng Google Docs và Zoho Writer trên Firefox trong LinuxMint thì lỗi, trong Ubuntu 11.04 soạn Google Docs được, Zoho Writer lỗi.
Trong Ubuntu 11.04, biểu tượng của x-unikey xuất hiện khi khởi động vào Ubuntu Classic rồi biến mất. Nhưng khi mở một trình nào có vùng nhập liệu (Firefox, LibreOffice, …) nhấn Ctrl+Shift thì biểu tượng xuất hiện lại và không bị mất nữa.
3- Dùng Google Docs và Zoho Writer trên Chromium
Mở Google Docs và Zoho Writer trong trình duyệt Chromium thì gõ tốt tiếng Việt. Chromium có tính năng Tools -> Create Application Shortcut. Dùng tính năng này tạo được shortcut trong menu và trên Desktop, lần sau chạy nhấn vào đó để mở thẳng vào Google Docs hoặc Zoho Docs.
Tóm lại với nhu cầu của tôi thì ổn. X-unikey không gây treo bàn phím, không gạch chân từ, không cần kết thúc từ bằng chuột hay bàn phím.
4- Font Droid trong KDE và Firefox 5.0
Tiếng Việt unicode hiển thị chuẩn nhất vẫn là các font Arial, Time New Romans của Microsoft. Một số font nguồn mở như Liberation, Freefonts, … đôi khi có lỗi, nhất là trên Firefox 4.01 trở đi trong KDE 4. Freefonts (Free Sans, Free Serif) trước đây vẫn là font ưa thích của tôi trên Firefox vì nét font đậm, không bị mảnh và gai như Arial, Liberation, … Từ Firefox 4.01 trở đi trong KDE, FreeFonts bị lỗi chập ký tự khi hiển thị tiếng Việt.
Khi chạy Firefox trong KDE có thể cài thêm họ font Droid (Droid Sans, Droid Serif). Những font này hiển thị tốt tiếng Việt và nét font cũng đậm. Đây là font chuyên dùng cho các thiết bị handheld.
Riêng OpenSUSE 11.4 KDE thì Firefox 5.0 vẫn hiển thị tốt bằng Freefonts.
4- Kết luận
Với nhu cầu bình thường, dùng x-unikey chưa thấy có lỗi gì và có cảm giác rất dễ chịu so với khi dùng ibus hoặc scim.
ZXC232-Phần mềm tự do nguồn mở - Free and open source software 